Bill Caldwell: Mabone a litsela a fetotsoe toropong ea Joplin

Nov. 03– Nov. 3–Ho bonolo ho nka motlakase habobebe.Lesedi le hohle.Ho na le mefuta eohle ea mehloli ea leseli e fumanehang kajeno - hoo ho buuoang ka tšilafalo ea leseli e patang linaleli.

Ho ne ho se joalo qalong ea lekholo le fetileng la lilemo.Ho kenyeletsoa ka motlakase motseng oo e bile ketsahalo ea bohlokoahali eo bafani ba Joplin ba neng ba le motlotlo ka ho e phatlalatsa.

Rahistori Joel Livingston o ngotse kenyelletso ea buka ea pele ea papatso ho Joplin ka 1902, "Joplin, Missouri: Motse oo Jack a o Hahileng."O qetile maqephe a tšeletseng a hlalosa nalane ea Joplin le litšobotsi tse ngata.Leha ho le joalo, ha ho lentsoe le boletsoeng mabapi le motlakase kapa mabone a masepala.Meepo, liporo, likhoebo tse kholo le tsa mabenkele li ile tsa qaqisoa ka ho bua hanngoe feela ka khokahanyo e reriloeng ea khase ea tlhaho.

Nakong ea lilemo tse 10, boemo ba naha bo ne bo fetohile haholo.Toropo e ile ea fumana lipeipi tse reriloeng tsa khase ea tlhaho.Mehaho e kang Moaho o Mocha oa Federale oa Boraro le Joplin e ne e kentsoe mabone a khase le a motlakase.Toropo e ne e na le mabone a 'maloa a khase a fanoang ke Joplin Gas Co. Lamplighters e ne e etsa mekoloko ea bona ea bosiu.

Setsi sa pele sa leseli se ne se le lipakeng tsa literata tsa bone le tsa bohlano le litselana tsa Joplin le Wall.E hahiloe ka 1887. Ho ne ho behiloe mabone a arc a leshome le metso e 'meli lihukung tsa literata.Ea pele e ile ea behoa hukung ea Fourth and Main streets.E ile ea amoheloa hantle, ’me k’hamphani e ile ea fumana konteraka ea ho khantša mabone teropong.Motlakase o ile oa tlatsetsoa ho tsoa femeng e nyane e fehlang motlakase ka metsi e Grand Falls e Shoal Creek eo John Sergeant le Eliot Moffet ba ileng ba e theha pejana ho 1890.

Ho bonesoa ha Arc ho ile ha phahamisoa ka lipolelo tsa hore "lebone le leng le le leng la motlakase le tšoana le lepolesa."Le hoja lipolelo tse joalo li ne li feteletse, mongoli Ernest Freeberg o ile a hlokomela ho “Mehla ea Edison” hore “ha leseli le matla le ntse le eketseha, (le) le ile la ba le phello e tšoanang ho linokoane joaloka maphele, e sa li felise empa e le ho li sutumelletsa ka har’a maphele. likhutlong tse lefifi tsa motse.”Mabone a ile a qala ho beoa k'honeng e le 'ngoe ea seterata ka 'ngoe.Bohareng ba litene ho ne ho le lefifi haholo.Basali ba sa felehetsoang ba ne ba sa reke bosiu.

Hangata likhoebo li ne li e-na le lifensetere tsa mabenkele tse khanyang kapa lithaole.Ideal Theater at Sixth and Main e ne e e-na le mola oa mabone a globe holim'a canopy ea eona, e neng e tloaelehile.E ile ea e-ba letšoao la boemo ba ho ba le mabone lifensetereng, holim'a li-awnings, likhutlong tsa mohaho le marulelong.Letšoao le khanyang la "Newman's" le neng le le ka holim'a lebenkele la mabenkele le ne le khanya ka ho phatsimang bosiu bo bong le bo bong.

Ka Hlakubele 1899, toropo e ile ea khetha ho amohela $30,000 ea libonto ho ba le le ho sebetsa polante ea eona ea mabone ea masepala.Ka voutu ea 813-222, tlhahiso e fetisitsoe ka bongata bo fetang tse peli ho tse tharo tse hlokahalang.

Konteraka ea toropo le Southwestern Power Co e ne e lokela ho fela ka la 1 Motšeanong. Ba boholong ba ne ba tšepile ho ba le setsi se sebetsang pele ho letsatsi leo.E ile ea ipaka e le tšepo eo e seng ea sebele.

Sebaka se ile sa khethoa ka Phuptjane ho Broadway lipakeng tsa Division le Railroad avenues ka bochabela ho Joplin.Lotho e ile ea rekoa ho tloha Southwest Missouri Railroad.Ntlo ea khale ea motlakase ea k'hamphani ea literata e ile ea fetoha setsi se secha sa mabone a masepala.

Ka Hlakola 1900, moenjiniere oa kaho James Price o ile a akhela switch hore a bonese mabone a 100 ho pholletsa le toropo.Mabone a ile a khantša “ntle ho tšitiso,” ho tlaleha Globe."Ntho e ngoe le e ngoe e supa hore Joplin e hlohonolofalitsoe ka sistimi ea eona ea mabone eo toropo e ka ithorisang ka eona."

Lilemong tse 17 tse latelang, toropo e ile ea atolosa semela sa mabone ha tlhokahalo ea mabone a mangata a seterateng e ntse e eketseha.Bakhethi ba amohetse $ 30,000 e 'ngoe ka litlamong ka Phato 1904 ho atolosa polante e le ho fa bareki ba khoebo matla ho kenyelletsa mabone a seterateng.

Ho tloha ho mabone a 100 arc ka 1900, palo e ile ea eketseha ho 268 ka 1910. Mabone a "White way" a ile a kenngoa ho tloha seterateng sa Pele ho ea ho 26th ho Main, le litsela tsa Virginia le Pennsylvania tse bapileng le Main.Chitwood le Villa Heights e bile libaka tse latelang tsa ho amohela mabone a macha a 30 ka 1910.

Ho sa le joalo, Southwestern Power Co. e kopantsoe le lik'hamphani tse ling tsa motlakase tlas'a Henry Doherty Co. hore e be Empire District Electric Co. ka 1909. E ne e sebeletsa litereke tsa merafo le metse, le hoja Joplin e ne e boloka setsi sa eona sa leseli.Leha ho le joalo, nakong ea linako tsa mabenkele tsa Keresemese tsa lilemo tsa pele ho Ntoa ea I ea Lefatše, beng ba likhoebo haufi le Main Street ba ne ba tla kontraka le Empire ho theha mabone a eketsehileng ho etsa hore setereke sa toropo se hohele bareki ba mantsiboea.

'Muso o ne o entse litlhahiso tsa ho etsa konteraka ea mabone a literateng tsa teropo, empa tseo li ile tsa hanoa ke ba boholong motseng.Setsi sa motse oo se ne se sa tsofale hantle.Mathoasong a 1917, thepa e ile ea robeha, ’me motse o ile oa fokotsoa hore e be matla a ho reka ’Musong ha ho ntse ho lokisoa.

Khomishene ea toropo e hlahisitse litlhahiso tse peli ho bakhethi: e 'ngoe bakeng sa $225,000 ka libonto bakeng sa semela se secha sa mabone,' me e 'ngoe e batla tumello ea ho etsa konteraka ea matla a tsoang Empire bakeng sa mabone a toropo.Bakhethi ka Phuptjane ba ile ba hana litlhahiso tsena ka bobeli.

Leha ho le joalo, hang ha ntoa e qala ka 1917, setsi sa leseli sa Joplin se ile sa hlahlojoa ke Tsamaiso ea Mafura, e neng e laola tšebeliso ea mafura le matla a motlakase.E ile ea laola feme ea toropo e senya mafura 'me ea khothaletsa toropo ho koala setsi nakong ea ntoa.Seo se ile sa utloahala e le lefu bakeng sa feme ea 'masepala.

Toropo e ile ea lumela ho koala setsi seo, ’me ka la 21 Sept, 1918, ea etsa konteraka ea ho reka motlakase ho tsoa ’Musong.Komisi ea ts'ebeliso ea sechaba ea toropo e tlalehile hore e bolokile $25,000 ka selemo ka tumellano e ncha.

Bill Caldwell ke ralaeborari ea tlohetseng mosebetsi ho The Joplin Globe.Haeba u na le potso eo u ka ratang hore a e batlisise, romella lengolo-tsoibila ho [imeile e sirelelitsoeng] kapa u siee molaetsa ho 417-627-7261.


Nako ea poso: Nov-05-2019
Moqoqo oa Marang-rang oa WhatsApp!